خطبه‌ی نخست:

سپاس خدایی را که او را ستایش می‌کنیم، از او یاری می‌خواهیم و از او هدایت می‌طلبیم و از شرهای درونمان و کردارهای بدمان به خدا پناه می‌آوریم، چون هر کس را که خدا هدایت نمود هیچ گمراه کننده‌ای ندارد و هر کس را که گمراه کرد هیچ یاور و راهنمایی برای او پیدا نمی‌کنی و گواهی می‌دهم که معبودی جز الله نیست، یگانه است و شریک ندارد، به نشانه‌ی اقرار به ربوبیت او و تحقیر کسانی که او را انکار کرده و به او کفر ورزیده‌اند و گواهی می‌دهم که سرورمان محمد صلی الله علیه وآله وسلم، تا چشمی ببیند و گوشی بشنود [تا پایان حیات]، رسول خدا و سرور مخلوقات و بشریت خواهد بود. پروردگارا! تا روز قیامت درود، سلام و برکت بفرست بر سرورمان محمد و بر خاندان و یارانش و نسل او و کسی که تا روز قیامت به نیکی از او پیروی کند.

پروردگارا، ما را علمی نیست جز آن چه به ما آموختی، به راستی که دانا و باحکمتی، بار الها، آن چه به سود ماست، به ما بیاموز و از آن چه به ما آموختی، به ما منفعت برسان و بر علم ما بیفزای، حق را به ما حق بنما و توفیق پیروی از آن را نصیبمان گردان و باطل را به ما باطل بنما و توفیق اجتناب از آن را به ما ارزانی کن و ما را از کسانی بگردان که سخن را می‌شنوند و از بهترینش پیروی می‌کنند و با رحمت خود ما را در زمره‌ی بندگان نیکوکارت قرار ده.

شرک نابخشودنی است

برادران گرامی، خداوند در کتاب عزیز خود می‌فرماید:

﴿ ﴿إِنَّ اللَّهَ لَا يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ وَيَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِكَ لِمَنْ يَشَاءُ وَمَنْ يُشْرِكْ بِاللَّهِ فَقَدِ افْتَرَى إِثْماً عَظِيماً﴾

 (قطعا خدا اين را كه به او شرک ورزيده شود نمى‌بخشايد و غير از آن را براى هر كه بخواهد می‌بخشايد و هر كس به خدا شرك ورزد به يقين گناهى بزرگ بربافته است.) ﴾

  [نساء: 48] ]

برادرانم، از این آیه دانسته می‌شود که اشتباه در رفتار با اشتباه در عقیده تفاوت دارد. احساس انسان به اشتباه و ایمان به پروردگار و رحمتش، وی را وادار به رفتار قدیمی‌اش می‌کنند اما اشتباه در عقیده او مانند شرک به خدا خطرناک است، زیرا صاحب آن گمراه و گمراه کننده است و راهی برای توبه‌اش وجود ندارد و امیدی به نجات او نمی‌باشد و او درستی را در رفتار اشتباه منحرفانه‌ی خودش می‌بیند که با عقیده‌ی فاسد خویش آن را ترسیم می‌نماید.

از این‌جا است که در سه خطبه‌ی پیشین بر بیان برخی از عقاید باطل رایج میان مسلماانان اصرار داشتم که آنان را از کار بازداشته و دلبسته‌ی آرزوها کرده است و از خوشبختی دور کرده و به بدبختی کشانده است و از خشنودی به ناخشنودی و خشم برده است.

مفهوم شفاعت

ای برادان، از جمله‌ی این عقاید باطل فهم نادرست شفاعت رسول الله صلی الله علیه وسلم است و عجیب آن که دلبستگی به شفاعت یک ولی یا پیامبر یا فرستاده بدون درک درست بیماری تمام منحرفان است که عوارض و نشانه‌های آن در نزد همه‌ی آنان شبیه هم است ولی با نام‌های متفاوت در دین‌ها و گروه‌هایشان دیده می‌شود.

مسلمانان وغیرمسلمانان امروز هر چه بخواهند به خودشان می‌دهند و زشتی‌ها و نافرمانی‌ها را هر طور بخواهند انجام می‌دهند سپس به فکر می‌افتند یا به شکل‌های دیگر به خودشان وعده‌ی شفاعت می‌دهند و این چیزی است که خداوند در حق آنان فرموده است:

﴿ ﴿وَقَالَتِ الْيَهُودُ وَالنَّصَارَى نَحْنُ أَبْنَاءُ اللَّهِ وَأَحِبَّاؤُهُ قُلْ فَلِمَ يُعَذِّبُكُمْ بِذُنُوبِكُمْ بَلْ أَنْتُمْ بَشَرٌ مِمَّنْ خَلَقَ يَغْفِرُ لِمَنْ يَشَاءُ وَيُعَذِّبُ مَنْ يَشَاءُ وَلِلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَيْنَهُمَا وَإِلَيْهِ الْمَصِيرُ﴾

 (و يهودان و ترسايان گفتند ما پسران خدا و دوستان او هستيم بگو پس چرا شما را به [كيفر] گناهانتان عذاب می‌كند [نه] بلكه شما [هم] بشريد از جمله كسانى كه آفريده است هر كه را بخواهد می‌آمرزد و هر كه را بخواهد عذاب می‌كند و فرمانروايى آسمان‌ها و زمين و آنچه ميان آن دو مى‏باشد از آن خداست و بازگشت [همه] به سوى اوست.) ﴾

[ [مائده :18] ]

﴿ ﴿وَقَالُوا لَنْ تَمَسَّنَا النَّارُ إِلَّا أَيَّاماً مَعْدُودَةً قُلْ أَتَّخَذْتُمْ عِنْدَ اللَّهِ عَهْداً فَلَنْ يُخْلِفَ اللَّهُ عَهْدَهُ أَمْ تَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ﴾ 

 (و گفتند جز روزهايى چند هرگز آتش به ما نخواهد رسيد بگو مگر پيمانى از خدا گرفته‌ايد كه خدا پيمان خود را هرگز خلاف نخواهد كرد يا آنچه را نمی‌دانید به دروغ به خدا نسبت مى‏دهيد.) ﴾

[ [بقره:80 ] ]

﴿ ﴿وَقَالُوا لَنْ يَدْخُلَ الْجَنَّةَ إِلَّا مَنْ كَانَ هُوداً أَوْ نَصَارَى تِلْكَ أَمَانِيُّهُمْ قُلْ هَاتُوا بُرْهَانَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ * بَلَى مَنْ أَسْلَمَ وَجْهَهُ لِلَّهِ وَهُوَ مُحْسِنٌ فَلَهُ أَجْرُهُ عِنْدَ رَبِّهِ وَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ﴾ 

 (و گفتند هرگز كسى به بهشت درنيايد مگر آن‌كه يهودى يا ترسا باشد. اين آرزوهاى [واهى] ايشان است. بگو اگر راست مى‏ گوييد دليل خود را بياوريد * آرى هر كس كه خود را با تمام وجود به خدا تسليم كند و نيكوكار باشد پس مزد وى پيش پروردگار اوست و بيمى بر آنان نيست و غمگين نخواهند شد.) ﴾

[ [بقره: 111-112] ]

﴿ ﴿قُلْ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ هَادُوا إِنْ زَعَمْتُمْ أَنَّكُمْ أَوْلِيَاءُ لِلَّهِ مِنْ دُونِ النَّاسِ فَتَمَنَّوُا الْمَوْتَ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ * وَلَا يَتَمَنَّوْنَهُ أَبَداً بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ وَاللَّهُ عَلِيمٌ بِالظَّالِمِينَ * قُلْ إِنَّ الْمَوْتَ الَّذِي تَفِرُّونَ مِنْهُ فَإِنَّهُ مُلَاقِيكُمْ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَى عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ﴾

(بگو اى كسانى كه يهودى شده‏ايد اگر گمان می‌کنید كه شما – نه دیگر مردمان - دوستان خداييد پس اگر راست مى‏ گوييد درخواست مرگ كنيد * و[لى] هرگز آن را به سبب آنچه از پيش به دست ‏خويش كرده‏‌اند آرزو نخواهند كرد و خدا به [حال] ستمگران داناست * بگو آن مرگى كه از آن مى‏گريزيد قطعا به سر وقت‏ شما می‌آيد آن‌گاه به سوى داناى نهان و آشكار بازگردانيده خواهيد شد و به آنچه [در روى زمين] می‌کرديد آگاهتان خواهد كرد.) ﴾

[ [جمعه: 6-8] ]

﴿ ﴿وَقَالَتِ الْيَهُودُ لَيْسَتِ النَّصَارَى عَلَى شَيْءٍ وَقَالَتِ النَّصَارَى لَيْسَتِ الْيَهُودُ عَلَى شَيْءٍ وَهُمْ يَتْلُونَ الْكِتَابَ كَذَلِكَ قَالَ الَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ مِثْلَ قَوْلِهِمْ فَاللَّهُ يَحْكُمُ بَيْنَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فِيمَا كَانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ﴾

 (و يهوديان گفتند ترسايان بر حق نيستند و ترسايان گفتند يهوديان بر حق نيستند با آن‌كه آنان كتاب [آسمانى] را مى‏ خوانند و افراد نادان نيز [سخنى] همانند گفته‌ی ايشان گفتند پس خداوند روز قیامت در آنچه با هم اختلاف می‌کردند ميان آنان داورى خواهد كرد.) ﴾

[ [بقره: 113] ]

﴿ ﴿قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لَسْتُمْ عَلَى شَيْءٍ حَتَّى تُقِيمُوا التَّوْرَاةَ وَالْإِنْجِيلَ وَمَا أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ وَلَيَزِيدَنَّ كَثِيراً مِنْهُمْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ طُغْيَاناً وَكُفْراً فَلَا تَأْسَ عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ﴾ 

 (بگو اى اهل كتاب تا [هنگامى كه] به تورات و انجيل و آنچه از پروردگارتان به سوى شما نازل شده است عمل نكرده‏ايد بر هيچ [آيين بر حقى] نيستيد و قطعا آنچه از جانب پروردگارت به سوى تو نازل شده بر طغيان و كفر بسيارى از آنان خواهد افزود پس بر گروه كافران اندوه مخور.) ﴾

[ [مائده: 68] ]

﴿ ﴿إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَالَّذِينَ هَادُوا وَالصَّابِئُونَ وَالنَّصَارَى مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَعَمِلَ صَالِحاً فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ﴾ (كسانى كه ايمان آورده و كسانى كه يهودى و صابئى و مسيحى‏ هستند هر كس به خدا و روز بازپسين ايمان آورد و كار نيكو كند پس نه بيمى بر ايشان است و نه ان[ ] دوهگين خواهند شد.) ﴾

[ [مائده: 69] ]

انتساب ظاهری بی ارزش است

این آیه چکیده‌ی مضمون تمام این آیات است:

﴿ ﴿لَيْسَ بِأَمَانِيِّكُمْ وَلَا أَمَانِيِّ أَهْلِ الْكِتَابِ مَنْ يَعْمَلْ سُوءاً يُجْزَ بِهِ وَلَا يَجِدْ لَهُ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيّاً وَلَا نَصِيراً * وَمَنْ يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولَئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَلَا يُظْلَمُونَ نَقِيراً * وَمَنْ أَحْسَنُ دِيناً مِمَّنْ أَسْلَمَ وَجْهَهُ لِلَّهِ وَهُوَ مُحْسِنٌ وَاتَّبَعَ مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفاً وَاتَّخَذَ اللَّهُ إِبْرَاهِيمَ خَلِيلاً * وَلِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ وَكَانَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ مُحِيطاً﴾ 

 ([پاداش و كيفر] به دلخواه شما و به دلخواه اهل كتاب نيست. هر كس بدى كند در برابر آن كيفر می‌بيند و جز خدا براى خود يار و مددكارى نمى‏ يابد * و كسانى كه كارهاى شايسته كنند چه مرد باشند يا زن در حالى كه مؤمن باشند آنان داخل بهشت می‌شوند و به قدر گودى پشت هسته‌ی خرمايى مورد ستم قرار نمى‏ گيرند * و دين چه كسى بهتر است از آن كس كه خود را تسليم خدا كرده و نيكوكار است و از آيين ابراهيم حق‏گرا پيروى نموده است و خدا ابراهيم را دوست گرفت * و آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمين است از آن خداست و خدا همواره بر هر چيزى احاطه دارد.) ﴾

[ [نساء: 123-126] ]

برادران مومن، یاران پیامبر قرآن را درست فهمیدند. سیدنا عمر رضی الله عنه به سیدنا سعد بن ابی وقاص به عنوان فرمانده سپاهیان مسلمان عراق نامه می‌نویسد.

برادران می‌دانید سعد کیست؟

درباره‌ی خودش می‌گفت:

روزی مسلمان شدم که سومین نفر مسلمانان بودم.

یعنی سومین نفر سه نفر نخستی بود که به اسلام شتافت اما زمانی که نزد پیامبر در میان یارانش آمد ایشان صلی الله علیه وآله وسلم فرمود:

(( (( هذا خالي ، فليُرِني امْرؤ خَالَهُ )) 

 ((این دایی من است و هر کس دایی خود را به من نشان دهد)) ))

[ [ترمذی از جابر بن عبد الله رضي الله عنهما] ]

و علی کرم الله وجهه درباره‌اش می‌گوید: از پیامبر صلی الله علیه وآله وسلم شنیدم که تنها برای سعد پدر ومادرش را فدا می‌نمود و روز جنگ احد شنیدم که می‌فرمود:

(( ((سعد ارم فداك أبي وأمي)) 

 ((سعد تیر بینداز، پدر و مادرم فدایت)) ))

[ [طبراني در المعجم الكبير از سعد رضي الله عنه] ]

هم‌چنین رسول الله صلى الله عليه وسلم برایش دعا نمود:

(( ((اللهم سدد رميته وأجب دعوته)) 

 ((خدایا تیرش را به هدف بزن و دعایش را قبول فرما)) ))

[ [حاكم از سعد بن أبي وقاص رضي الله عنه ] ]

روزی پیامبر با یارانش نشسته بود. به کرانه نگاه کرد و فرمود: مردی از بهشت نزد شما خواهد آمد. بعد از اندکی سعد بن ابی وقاص آمد که مادرش دست به اعتصاب غذا و آب زده بود تا سعد از دین محمد صلی الله علیه وآله وسلم باز گردد و به دین پدران و نیاکان و قوم خویش درآید. اما موضع وی نسبت به او چه بود: گفت: می‌دانی ای مادر که اگر صد جان داشته باشی و یک یک از تن تو بیرون رود من دست از این دین بر نمی‌دارم پس می‌خواهی بخور می‌خواهی نخور.

پس از آن این آیه نازل شد:

﴿ ﴿وَإِنْ جَاهَدَاكَ عَلى أَنْ تُشْرِكَ بِي مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا وَصَاحِبْهُمَا فِي الدُّنْيَا مَعْرُوفاً وَاتَّبِعْ سَبِيلَ مَنْ أَنَابَ إِلَيَّ ثُمَّ إِلَيَّ مَرْجِعُكُمْ فَأُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ﴾ 

 (و اگر تو را وادارند تا در باره‌ی چيزى كه تو را بدان دانشى نيست به من شرك ورزى از آنان فرمان مبر و[لى] در دنيا به خوبى با آنان معاشرت كن و راه كسى را پيروى كن كه توبه‏ كنان به سوى من بازمى‏گردد و [سرانجام] بازگشت‏ شما به سوى من است و از [حقيقت] آنچه انجام مى‏داديد شما را با خبر خواهم كرد.) ﴾

[ [لقمان: 15] ]

برادران، آیا می‌دانید که سیدنا عمر به سعد این ابی وقاص چه نوشت. کسی که عمل و جهاد و جایگاهش نزد رسول الله این بود و از ده یار بهشتی مژده داده شده نیز بود، ایشان نوشت:

ای سعد، فریب این را نخوری که گفته شده دایی و یار رسول الله هستی. تنها نسبت میان مردم با خدا اطاعت از او است و مردم چه خوب و چه بد نزد خدا یکسان هستند... خداوند پروردگارشان است و آنان بندگان اویند و نزد او برتری می‌جویند و با اطاعت به آنچه نزد او است دست می‌یابند پس به همان چیزی بیندیش که رسول الله را از زمان بعثت تا زمان وفاتش دیدی و همان را پایبند باش که اصل همان است.

و باری دیگر به او و سربازانش نوشت و گفت:

من تو را و سربازان تو را به تقوای الهی در هر حالتی سفارش می‌کنم. تقوای الهی بهترین تجهیزات بر ضد دشمن و بهترین چاره در جنگ است و شما را دستور می‌دهم که بسیار از نافرمانی بپرهیزید چرا که گناهان سپاهیان از دشمنانشان ترسناک تر است و مسلمانان با نافرمانی دشمنان از خدا بر آنان پیروزی می‌یابند و اگر این نبود ما را یارای مقابله با آنان نبود زیرا تعداد ما از آنان کمتر است و تجهیزات ما نیز از آنان کمتر است پس اگر در نافرمانی خداوند با آنان برابر باشیم از نظر قدرت آنان از ما بهتر هستند و اگر با برتری خود بر آنان پیروز نشویم با قدرت بر آنان چیره نمی‌گردیم و در راه خدا معصیت او ننمایید و نگویید اگر دشمن ما از ما بدتر است پس بر ما چیره نمی‌شود چه بسا گروهی که بدتر از آنان بر آنان مسلط شده است همان طور که بنی اسرائیل به دلیل نافرمانی خداوند مغلوب کفار مجوسی شدند و در ميان خانه ‏ها به جستجو در آمدند و اين تهديد تحقق ‏يافتنى است و از خداوند یاری بجویید همان طور که پیروزی بر دشمن را از او می‌خواهید. این را برای خودمان و شما از خداوند می‌خواهم.

پس ای مسلمانان مانند پیش از خودتان نگویید:

ما دوستداران خدا و امت شفاعت یافته‌ی محمد هستیم. خدا را بر دین اسلام سپاس می‌گزاریم.

﴿ ﴿قُلْ فَلِمَ يُعَذِّبُكُمْ بِذُنُوبِكُمْ بَلْ أَنْتُمْ بَشَرٌ مِمَّنْ خَلَقَ﴾

 (بگو پس چرا شما را به [كيفر] گناهانتان عذاب می‌كند [نه] بلكه شما [هم] بشريد از جمله كسانى كه آفريده است.) ﴾

     [مائده: 18] ]

و نگویید وارد جهنم نمی‌شویم. رسول الله برای جهنم شفاعت نمی‌کند. شفاعت ایشان حق است اما شروطی دارد که در خطبه‌ی بعدی به تفصیل بیان خواهم نمود. خداوند می‌فرماید:

﴿ ﴿وَقَالُوا لَنْ تَمَسَّنَا النَّارُ إِلَّا أَيَّاماً مَعْدُودَةً قُلْ أَتَّخَذْتُمْ عِنْدَ اللَّهِ عَهْداً فَلَنْ يُخْلِفَ اللَّهُ عَهْدَهُ أَمْ تَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ﴾

 (و گفتند جز روزهايى چند هرگز آتش به ما نخواهد رسيد. بگو مگر پيمانى از خدا گرفته‌ايد كه خدا پيمان خود را هرگز خلاف نخواهد كرد يا آنچه را نمی‌دانید به دروغ به خدا نسبت مى‏دهيد.) ﴾

[ [بقره:80 ] ]

ای مسلمانان، شما تا به قرآن عمل نکنید هیچ هستید، چرا که نسبت ظاهری ارزشی ندارد. ای برادران، این آیه را آویزه‌ی گوشتان نمایید: 

﴿ ﴿لَيْسَ بِأَمَانِيِّكُمْ وَلَا أَمَانِيِّ أَهْلِ الْكِتَابِ مَنْ يَعْمَلْ سُوءاً يُجْزَ بِهِ وَلَا يَجِدْ لَهُ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيّاً وَلَا نَصِيراً * وَمَنْ يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولَئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَلَا يُظْلَمُونَ نَقِيراً * وَمَنْ أَحْسَنُ دِيناً مِمَّنْ أَسْلَمَ وَجْهَهُ لِلَّهِ وَهُوَ مُحْسِنٌ وَاتَّبَعَ مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفاً وَاتَّخَذَ اللَّهُ إِبْرَاهِيمَ خَلِيلاً * وَلِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ وَكَانَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ مُحِيطاً﴾ 

 ([پاداش و كيفر] به دلخواه شما و به دلخواه اهل كتاب نيست. هر كس بدى كند در برابر آن كيفر می‌بيند و جز خدا براى خود يار و مددكارى نمى‏ يابد * و كسانى كه كارهاى شايسته كنند چه مرد باشند يا زن در حالى كه مؤمن باشند آنان داخل بهشت می‌شوند و به قدر گودى پشت هسته‌ی خرمايى مورد ستم قرار نمى‏ گيرند * و دين چه كسى بهتر است از آن كس كه خود را تسليم خدا كرده و نيكوكار است و از آيين ابراهيم حق‏گرا پيروى نموده است و خدا ابراهيم را دوست گرفت * و آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمين است از آن خداست و خدا همواره بر هر چيزى احاطه دارد.) ﴾

[  [نساء: 123-126] ]

خداوندا ما را از زمره‌ی کسانی قرار بده که سخن را می‌شنوند و از بهترین آن پیروی می‌کنند و به لطف خود ما در میان بندگان صالح خویش قرار بده.

برادران گرامی، خودتان را محاسبه کنید پیش از آن که محاسبه شوید و میان خود وپروردگارتان ارتباط برقرار نمایید تا سعادتمند شوید. بدانید که فرشته‌ی مرگ از ما گذر کرده و به دیگری رسیده و از دیگران گذر خواهد کرد و به ما خواهد رسید، پس به هوش باشیم. هوشیار کسی است که خود را خوار کند و برای پس از مرگ بکوشد و ناتوان کسی است که از هوای نفس پیروی کند و آرزوهای بلند و دراز از خدا طلب نماید.

وسپاس خداوند جهانیان را 

***

خطبه‌ی دوم:

سپاس خداوند جهانیان را و گواهی می‌دهم که جز او معبودی نیست و او یاور نیکان است و گواهی می‌دهم که سیدنا محمد بنده و فرستاده‌ی او است و دارای اخلاق والا است.

دعا:

پروردگارا، ما را در زمره‌ی كسانى كه هدايت فرموده‏اى هدايت فرما و در زمره‌ی آنان كه عافيت بخشيده‏اى قرار ده و ما را در زمره‌ی آنان كه به ايشان مهر ورزيده‌اى مورد مهر قرار ده و در آنچه كه به ما ارزانى داشته‏اى بركت عطا فرما و ما را از شرّ قضاوت خود حفظ كن، زيرا تویى كه حکم تو حق است و كسى را بر تو فرمانى نيست. پروردگارا، به ما بده و ما را محروم نکن. ما را گرامی بدار و خوار مکن. ما را ترجیح بده و دیگران را بر ما ترجیح مده. ما را راضی کن و از ما راضی شو.

پروردگارا، چهره‌های ما را با ثروت حفظ کن و با فقر خوار مکن تا از بدترین مخلوقات گدایی نکنیم و گرفتار ستایش کسی که داد و مذمت کسی که نداد نشویم در حالی که تو فراتر از همه صاحب دادن هستی و گنجینه‌های زمین و آسمان فقط در دست توست.

بارخدایا، ما را به اعمال نیک رهنمون شو که تنها تو به اعمال نیک هدایت می‌کنی و ما را از کارهای بد باز بدار که تنها تو از بدی‌ها باز می‌داری.